پلی اتیلن ترفتالات PET یا PETE یک پلیمر ترموپلاستیک با کاربردهای عمومی است که به خانواده پلی استرها تعلق دارد. رزین های پلی استر به خاطر خواص مکانیکی، حرارتی و شیمیایی خوب خود در کنار پایداری ابعادی عالی خود شناخته می شوند، به همین دلیل پلی اتیلن ترفتالات PET نیز از همین خواص بهره مند می باشد.
PET یک ترموپلاستیک بازیافت پذیر است که ساختار آن به شکل زیر می باشد:
PET پلی اتیلن ترفتالات می تواند به صورت الیاف، پارچه، ورق بسته بندی و … تبدیل شود. PET به صورت طبیعی بسیار انعطاف پذیر، بی رنگ و نیمه کریستالین می باشد. بسته به فرایند تولید آن می تواند به حالت نیمه سخت یا سخت تولید شود. همانطور که گفته شد PET پایداری ابعادی خوبی دارد، همچنین مقاومت به ضربه بالایی دارد، در مقابل رطوبت، الکل و حلال های شیمیایی نیز مقاومت خوبی نشان می دهد.
گریدهای PET پلی اتیلن ترفتالات موجود در بازار به صورت های تقویت نشده، تقویت شده با الیف شیشه، گرید مقاوم در برابر شعله و… می باشد.
افزودن پرکننده هایی مانند الیاف شیشه، کربن نانو تیوب و … به استحکام، پرداخت نهایی سطح و … کمک می کند.
همچنین کوپلیمر PET نیز علاوه بر هموپلیمر آن موجود است. معمولا با اصلاح هموپلیمر به تولید کوپلیمر های PET نظیر PETG یا پلی اتیلن ترفتالات گلایکول می پردازند. اصلاحلات اینچنینی بر روی PET منجر به تغییرات تبلور و دمای ذوب ماده می شود.
آلیاژ سازی پلی اتیلن ترفتالات PET با ترموپلاستیک ها و ترموست ها برای تولید موادی است که عملکرد و خصوصیات بهتری را برای مصرف مورد نظر با هزینه پایین تر به دست آورند. موادی که با PET به صورت آلیاژ در می آیند عبارتند از پلی اتیلن، پلی پروپیلن، پلی کربنات، پلی استایرن، اتیل وینیل استات و ABS . همچنین ترموست هایی مانند اپوکسی، رزین پلی استر، رزین فنولیک و …
آلیاژ PET پلی اتیلن ترفتالات با پلی اولفین های تقویت شد با الیاف به منظور استفاده در قطعات تزریقی صنعت خودروسازی رایج می باشد. همچنین آلیاژ PET/PC در مواردی که نیاز به ترکیب خواص سفتی عالی، مقاومت گرمایی و شیمیایی، مقاومت به ضربه، استحکام کششی و خمشی بالا می باشد مورد استفاده قرار می گیرد.
آلیاژسازی PET پلی اتیلن ترفتالات و ترموست ها نیز به منظور بهبود خواص حرارتی، مکانیکی، ضربه و اشتعال پذیری می باشد. این آلیاژ ها در خودروسازی، هوافضا و قطعات الکترونیکی کاربرد دارند.
PET در صنعت بسته بندی در چندین نوع شکل مختلف استفاده می شود که در ذیل به آن اشاره شده است:
PET یک پلی استر آلیفاتیک است. از واکنش تراکمی بین مونومر ها به شرح زیر ساخته می شود:
محصول این واکنش PET به صورت مذاب ویسکوز می باشد که به آسانی می تواند آن را به شکل الیاف دراورد، اکسترود کرد و یا قالب گیری تزریقی را روی آن انجام داد.
PET می تواند به آسانی با فرایند تزریق، اکستروژن، قالب گیری دمشی و ترموفرمینگ شکل دهی شود.
پل یاتیلن ترفتالات (پت) PET به صورت کلی اکسترود می شود تا بتوان از آن ها ورق و فیلم تهیه کرد. این ورق ها بعدا در فرایند ترموفرمینگ مورد استفاده قرار می گیرند. یا در فرایند قالب گیری دمشی برای تولید پریفرم و یطری پلاستیکی از آن ها استفاده می شود.
قبل از فرایند باید حتما پلی اتیلن ترفتالات PET را به مدت 4-2 ساعت در دمای 120 درجه سلسیوس خشک کرد.
فرایند قالب گیری دمشی پلی اتیلن ترفتالات PET:
قالب گیری تزریقی پلی اتیلن ترفتالات PET
اکستروژن پلی اتیلن ترفتالات PET:
بازیافت PET
محصولات ساخته شده از پلی اتیلن ترفتالات PET به طور 100 درصد قابل بازیافت هستند و بیشترین پلاستیک بازیافتی در دنیا PET می باشد. نماد بازیافت PET نیز با شماره 1 می باشد.
بطری ها و سایر محصولات استفاده شده از جنس PET جمع آوری می شوند، سپس فرایند شست و شو در آن ها انجام می گیرد. در صورت نیاز اصلاحات شیمیایی برای شکستن PET به تکه های کوچک انجام می شود. بعد از این اصلاح شمیمیایی ، باید کلیه مواد فرار و ناخالصی ها حذف گردد.
از این مواد بازیافت شده و خرد شده PET می توان در صنایع مختلفی مانند الیاف موکت، برخی کیسه های حمل، ژاکت های پشمی، فیلم و ورق، تسمه و … استفاده کرد.
